آرتروز به عنوان یک بیماری مفصل شناخته می‌شود که باعث ساییدگی مفصل و تخریب غضروف، التهاب، درد و مشکلات حرکتی در مفاصل می‌شود. آرتروز در واقع همان التهاب مفاصل است که با ورم، درد، خشکی و گرفتگی همراه است. آرتروز در صورتی که به صورت مکرر عود کند، می‌تواند باعث آسیب دیدن بافت‌های بدن شود. یکی از شایع ترین انواع آرتروز، آرتروز زانو است که با درد شدید در زانو همراه است و در صورت بی‌توجهی به آن بر شدت آن افزوده نیز می‌شود.
با توجه به اینکه آرتروز یک بیماری مزمن است، توجه به پیشگیری از بروز آن نیز بسیار مهم است. بهتر است از سنین جوانی به عادات سالم و مفیدی نظیر ورزش، خواب کافی و مصرف غذاهای سالم توجه کرد تا در آینده با بروز آرتروز و مشکلات مرتبط با آن مواجه نشویم. در این مقاله از کلینیک فیزیوتراپی سایا روش های درمان قطعی آرتروز و پیشگیری از بروز این بیماری را بررسی خواهیم کرد.
انواع آرتروز
آرتروز یک بیماری مفصلی است که به دلیل فرسایش و تخریب غضروف مفاصل رخ می‌دهد. این بیماری می‌تواند به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود، از جمله: آسیب‌ها و شکستگی‌ها، عفونت، اختلالات متابولیک، درگیری‌های سیستم ایمنی، افزایش وزن، بالا رفتن سن، تغییرات غضروف مفاصل و استفاده ناصحیح از مفاصل. همچنین، برخی عوامل ارثی مانند صفات ژنتیکی نیز ممکن است در بروز آرتروز نقش داشته باشند. افزون بر این، اضافه وزن، حرکات مکرر و صدمات وارد شده به مفاصل نیز می‌توانند باعث ایجاد آرتروز شوند. در ادامه انواع آرتروز را معرفی و بررسی خواهیم کرد سپس درمان قطعی آرتروز را معرفی می کنیم.
آرتروز اولیه
آرتروز اولیه یک بیماری مفصلی است که در آن غضروف مفصل به تدریج تخریب می‌شود. این تخریب غضروف معمولاً به علت تحت تاثیر قرار گرفتن از فاکتورهای ژنتیکی و عوامل خارجی مانند سن، فشار مکرر بر مفاصل و آسیب‌های متعددی که ممکن است بر آنها وارد شود، ایجاد می‌شود. آرتروز معمولاً در افراد بالای ۴۰ سال رخ می‌دهد و می‌تواند در مفاصل مختلفی از جمله مفاصل زانو، بازو، کمر و ستون فقرات خودش را نشان دهد. اما به خصوص در مفاصلی که تحت فشار قرار دارند، مانند مفاصل زانو و بازو، این بیماری بیشتر دیده می‌شود.
علائم آرتروز اولیه شامل درد، سفتی و محدودیت حرکت در مفصل مبتلا است. افراد ممکن است درد مفصل را به عنوان یک احساس خستگی یا سفتی در مفصل تجربه کنند که معمولاً در اثر استفاده بیش از حد از مفصل یا پس از استراحت طولانی مدت از آن رخ می‌دهد. همچنین، ممکن است حرکت در مفاصل محدود شود و انجام فعالیت‌های روزمره مانند پیاده روی یا خم شدن دشوارتر شود.
با توجه به اینکه آرتروز یک بیماری مزمن است، درمان مناسب و مداوم آن از اهمیت بسیاری برخوردار است. استفاده از داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی، فیزیوتراپی، تغییرات در سبک زندگی و در موارد شدیدتر، جراحی، از جمله روش‌های درمانی است که برای کنترل و بهبود آرتروز اولیه مورد استفاده قرار می‌گیرد.
آرتروز ثانویه
آرتروز ثانویه یک نوع آرتروز است که در آن ساییدگی مفصل به دلیل عواملی مانند بیماری‌های مفصلی، شکستگی‌ها، یا عفونت‌های مفصلی ایجاد می‌شود. این نوع آرتروز معمولاً در نواحی مختلفی از بدن اتفاق می‌افتد، اما به طور معمول در مفاصلی نظیر ستون فقرات، گردن، و کمر مشاهده می‌شود.
درمان آرتروز ثانویه باید با کنترل عامل ایجادکننده ساییدگی، مانند درمان بیماری مفصلی یا شکستگی، آغاز شود. این اقدامات شامل مصرف داروها، فیزیوتراپی، تغییرات در سبک زندگی، و در موارد شدیدتر، جراحی می‌شود. با کنترل و مدیریت موثر عامل ایجاد کننده، ساییدگی مفصل می‌تواند بهبود یابد و علائم آرتروز ثانویه کاهش یابد.
مهمترین نکته در درمان آرتروز ثانویه، تشخیص صحیح و مدیریت به موقع عامل ایجادکننده ساییدگی است، زیرا با درمان عامل اولیه، پیشرفت بیماری مهار می‌شود و بهبودی در وضعیت مفاصل ممکن می‌گردد.
استئوآرتریت
استئوآرتریت یکی از شایع‌ترین انواع آرتروز است که در آن استخوان‌ها نیز به دنبال ساییدگی غضروف، روی هم ساییده می‌شوند. بدون وجود غضروف به عنوان لایه محافظ بین استخوان‌ها، استخوان‌ها به روی یکدیگر مالیده می‌شوند و این موجب بروز درد، ورم و سفتی در ناحیه آرتروز می‌شود. این بیماری معمولاً در قسمت‌هایی از مفاصل که وزن دارند و مفصل‌هایی که به دلیل فعالیت‌های روزمره بیشتر به آنها فشار وارد می‌شود، مانند زانو، بازو، و کمر رخ می‌دهد.
درمان آرتروز استئوآرتریت شامل چندین روش است که شامل موارد زیر می‌شود:
- کاهش فشار بر روی مفاصل: استفاده از وسایل کمکی نظیر قرار دادن کفش‌های مناسب و استفاده از وسایل پشتیبانی مفصلی می‌تواند به کاهش فشار بر روی مفاصل کمک کند.
- تغییر رفتارهای روزمره: انجام تغییرات در روند زندگی روزمره می‌تواند به کاهش عوامل تحریک‌کننده برای آرتروز کمک کند، مانند اجتناب از فعالیت‌هایی که فشار زیادی بر روی مفاصل وارد می‌کنند یا کنترل وزن بدن.
- انجام دائمی در تمرین‌های فیزیکی: تمریناتی که به تقویت عضلات و افزایش انعطاف پذیری مفاصل کمک می‌کنند، می‌توانند به بهبود وضعیت مفاصل و کاهش درد و سفتی کمک کنند.
- درمان دارویی: پزشک مورد نظر ممکن است داروهای ضد التهاب، دردهای مفصلی و مکمل‌های غذایی مناسب را به شما تجویز کند تا به کاهش علائم آرتروز کمک کنند.
استئوآرتریت به عنوان یک بیماری مزمن نیاز به مداومت در درمان دارد و تغییرات در سبک زندگی و مداومت در روش‌های درمانی مورد نظر، می‌تواند بهبودی و کاهش عوارض آن را فراهم کند.
چند نوع آرتروز داریم؟
آرتروز استئوآرتریت در قسمت‌های مختلفی از بدن مثل مفصل‌های زانو، ران، کمر، گردن، مچ، مفصل‌های دست و پا و همچنین مفصل‌های انگشتان دست و پا ممکن است خودش را نشان دهد.
آرتریت روماتوئید
در آرتریت روماتوئید، سیستم ایمنی بدن به طرز نادرستی بافت‌های مفصل را به عنوان عامل بیگانه شناسایی کرده و با حمله به آنها باعث التهاب و آسیب به مفاصل می‌شود. علائم آرتریت روماتوئید شامل درد، سفتی و ورم مفاصل، خستگی و تب می‌شود. این بیماری معمولاً بعد از سن ۳۰ سال شروع می‌شود و در زنان نسبت به مردان شایع‌تر است.
برای درمان آرتریت روماتوئید، معمولاً از روش‌های مختلفی استفاده می‌شود. این شامل مصرف داروهای ضد التهاب غیراستروئیدی (مانند آسپرین و ایبوپروفن) و استروئیدها (مانند پردنیزول)، داروهای تنظیم‌کننده سیستم ایمنی بدن (مانند متوترکسات و لفلونوماید)، و فیزیوتراپی (مانند تمرینات اقامتی و ماساژ) می‌شود.
به طور کلی، هدف از درمان آرتریت روماتوئید کاهش درد و التهاب، بهبود عملکرد مفاصل، و کنترل سیستم ایمنی بدن است. مداخلات به موقع و مدیریت مناسب می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به آرتریت روماتوئید کمک کند.
آرتروز عفونی
آرتروز عفونی یا آرتروز بعد از عفونت، به علت ابتلا به یک نوع عفونت در مفصل بوجود می‌آید. این نوع آرتروز ممکن است از طریق عفونت با باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها یا انگل‌ها شروع شود. علائم این نوع آرتروز شامل درد و تورم در مفصل بیمار، همراه با تب و لرز می‌باشد.
درمان قطعی آرتروز عفونی با درمان عفونت اولیه شروع شده و پس از برطرف شدن عفونت، درمان آرتروز باید انجام شود. درمان عفونت ممکن است شامل مصرف آنتی‌بیوتیک‌ها برای کشتن باکتری‌ها یا داروهای ضد ویروسی برای مبارزه با ویروس‌ها باشد. در برخی موارد، ممکن است نیاز به جراحی برای تخلیه عفونت مفصل و حذف بافت‌های آلوده باشد.
بعد از درمان موثر عفونت، درمان آرتروز باید با روش‌هایی مانند فیزیوتراپی، داروهای ضد التهاب، تزریقات موضعی و در موارد شدیدتر، جراحی، ادامه یابد. هدف از این درمان‌ها بهبود علائم آرتروز، کاهش التهاب و تسکین درد، و حفظ عملکرد مفاصل است. توجه به این نکته مهم است که درمان زودهنگام و موثر عفونت می‌تواند از پیامدهای نامطلوب و تضعیف عملکرد مفصل جلوگیری کند و احتمال تعیین نیاز به جراحی را کاهش دهد.
علائم آرتروز مفصل
نشانه‌های آرتروز مفصل در بدن معمولاً از احساس ناراحتی و مشکلات در انجام فعالیت‌های روزانه شخص نشان می‌دهد. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- درد: درد در مفاصل معمولاً یکی از نشانه‌های اصلی آرتروز است. این درد معمولاً با بی‌تحرکی و استراحت بیشتر مفاصل بیشتر می‌شود. به طور خاص، سفتی مفاصل هنگام بیدار شدن از خواب ممکن است نشانه‌ای از آرتروز باشد.
- گرفتگی و ضعف عضلانی: در هنگام خم شدن یا تکان دادن مفاصل، شخص ممکن است احساس گرفتگی یا ضعف در عضلاتش کند. این نشانه می‌تواند ناشی از تغییرات در ساختار و عملکرد مفصل باشد.
- کم‌شدن دامنه حرکتی مفصل: آرتروز می‌تواند باعث محدودیت در حرکت مفاصل شود، که باعث کاهش دامنه حرکتی آنها می‌شود. این محدودیت ممکن است توسط تورم، سفتی و انگشت‌های کم‌کمتر شده مفصل نشان داده شود.
- صدای کلیک‌کلیک مفاصل: در برخی موارد، ممکن است هنگام حرکت مفصل صداهای خش خش، کلیک یا پاپ شنیده شود که این نیز نشانه‌ای از تغییرات در ساختار مفصل است.
- تورم: مفاصل ممکن است به طور متناسب با آرتروز تورم کنند که این موضوع می‌تواند باعث محدودیت در حرکت و ایجاد درد شود.
- ضعف عضله: به دلیل درد و تغییرات در ساختار مفصل، ممکن است عضلاتی که مرتبط با مفاصل هستند ضعیف شوند، که این نیز می‌تواند توانایی انجام فعالیت‌های روزانه را کاهش دهد.
این علائم ممکن است در تمام مفاصلی که دچار آرتروز شده‌اند، شامل مفاصل دست‌ها، پاها، زانو، بازوها، گردن و ستون فقرات، نشان داده شود. همچنین، تشخیص زودهنگام و مدیریت موثر آرتروز می‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کرده و کیفیت زندگی فرد را بهبود بخشد.
مراحل ایجاد آرتروز کدام است؟
آرتروز یک بیماری مزمن و تدریجی است که تأثیرات آن با گذر زمان افزایش می‌یابد. در مراحل اولیه آرتروز، ممکن است شخص تنها در برخی فعالیت‌های سنگین به درد خود توجه کند، مانند بلند کردن وزنه‌ها یا حرکات تکراری. اما با پیشرفت بیماری، درد و محدودیت‌ها در فعالیت‌های روزمره افزایش می‌یابد و شخص ممکن است حتی در انجام فعالیت‌های ساده مثل راه رفتن یا بلند کردن اشیاء کوچک نیز مشکل داشته باشد.
در مراحل پیشرفته‌تر آرتروز، شخص ممکن است با محدودیت‌های بسیار شدید در حرکت و کارکرد بدنی روبه‌رو شود. این محدودیت‌ها می‌تواند به ایجاد اختلالات حرکتی و حتی دردهای شدید و پایدار در طول شب منجر شود که باعث کاهش کیفیت زندگی می‌شود.
بنابراین، مدیریت و درمان مناسب آرتروز از مراحل اولیه آن بسیار حیاتی است. این شامل استفاده از داروها، فیزیوتراپی، تغییرات در سبک زندگی، و در موارد شدیدتر، جراحی می‌شود. همچنین، توانایی شناخت و ادراک زود هنگام علائم و تغییرات در وضعیت بدن و مدیریت مناسب آنها می‌تواند به تسهیل و بهبود پیشرفت بیماری کمک کند.
راه های پیشگیری از آرتروز
خب از بچگی در گوش ما بارها و بارها خوانده‌اند که پیشگیری بهتر از درمان است. در مورد آرتروز این مسئله به شدت صدق می‌کند. قطعی ترین روش درمان آرتروز به صورت کامل شاید برای شخص رخ ندهد و همین مسئله اهمیت پیشگیری از آرتروز را دو چندان می‌کند. در ادامه راهکارهایی برای پیشگیری از آرتروز را بررسی خواهیم کرد.
یکی از مهمترین موارد پیشگیری از آرتروز حفظ وزن مناسب است. بیشتر بیماران مبتلا به آرتروز دارای اضافه وزن هستند. حفظ وزن مناسب با تغذیه سالم و ورزش منظم می‌تواند خطر ابتلا به آرتروز را کاهش دهد. ورزش‌های سبکی مثل شنا، پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری می‌توانند مفاصل را قوی‌تر کنند و خطر آرتروز را کاهش دهند. ورزش‌های سنگین مخصوصاً با احتمال بالای ضربه مثل فوتبال و بسکتبال، ممکن است باعث تصادفات و مصدومیت شوند و خطر ابتلا به آرتروز را افزایش می‌دهند.
اگر دوست ندارید که به آرتروز مبتلا شوید، باید استفاده درستی از مفاصل داشته باشید. استفاده نادرست و غلط از مفاصل مانند نشستن بر روی زانوها برای مدت طولانی، می‌تواند خطر آرتروز را افزایش دهد. به جای این کار باید از وسایلی استفاده کرد که فشار روی مفاصل را کاهش دهد.
استفاده از تکنیک‌های مراقبتی مانند گرم کردن مفاصل، استراحت کافی و ماساژ می‌تواند خطر آرتروز را کاهش دهد.. همچنین مصرف غذاهای سالم و با مقدار کافی از ویتامین‌ها و مواد مغذی، می‌تواند سلامت مفاصل را حفظ کند.
آیا درمان قطعی آرتروز وجود دارد؟
متاسفانه درمان قطعی برای آرتروز هنوز وجود ندارد اما با روش‌های درمانی می‌توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد و علائم آن را کاهش داد. در واقع قطعی ترین روش درمان آرتروز با هدف تسکین درد، کاهش التهاب و بهبود شرایط حرکتی مفصل انجام می‌شود.
قطعی ترین روش درمان آرتروز
قطعی ترین روش درمان آرتروز شامل روش‌های گوناگون و طیف گسترده‌ای می‌شود. از دارو برای درمان آرتروز تا جراحی می‌توان استفاده کرد. البته درمان آرتروز در واقع انجام روش‌هایی برای کاهش درد و افزایش دامنه حرکتی شخص است. چند روش درمان آرتروز که کاربردی هستند و می‌توانند تاثیر زیادی در روند بهبودی مبتلایان به آرتروز داشته باشند را در ادامه معرفی و بررسی خواهیم کرد. البته برای درمان قطعی آرتروز به صورت اصولی‌تر بهتر است برخی از این چند روش درمان آرتروز با یکدیگر ترکیب شوند.
دارو برای درمان قطعی آرتروز
استفاده از دارو و قرص برای درمان آرتروز به خصوص در مراحل اولیه و جهت تسکین دردهای خفیف می‌توان موثر واقع بشود. در موارد خفیف حتی مسکن‌های معمولی مثل استامینوفن و بروفن هم قرص برای درمان قطعی آرتروز محسوب می‌شوند. البته در موارد شدیدتر اگر بخواهیم دارو برای درمان آرتروز معرفی کنیم باید به داروهای ضد التهابی استروئیدی و غیر استروئیدی اشاره کنیم..
تغییر سبک زندگی از دیگر قطعی ترین روش درمان آرتروز
شاید بهترین روش درمان آرتروز را بتوان تغییر لایف استایل یا سبک زندگی دانست. این روش به راحتی می‌تواند درد و آزار آرتروز را به حداقل برساند. در واقع این روش بیشترین تاثیر را از نظر تجربی برای بیماران سابق داشته و آنها با اصلاح سبک زندگی توانسته‌اند تا حد زیادی از درد مفاصل دور شوند و فعالیت‌های روزمره را از سر بگیرند. از مواردی که در تغییر سبک زندگی می‌تواند در درمان آرتروز موثر واقع شود می‌توان به کنترل وزن و ورزش برای تقویت ماهیچه و عضلات اشاره کرد. در واقع کنترل و کم کردن وزن به شدت می‌تواند امری مفید در روند درمان قطعی آرتروز به شمار بیاید. همچنین استفاده از کفش‌های طبی برای کم کردن فشار به زانو و کمر نیز می‌تواند به شدت در درمان آرتروز موثر واقع شود.
فیزیوتراپی؛ بهترین درمان آرتروز
خب فیزیوتراپی مکمل هرگونه درمان آرتروز است. یعنی شخص از هر گونه روش درمان قطعی آرتروز هم استفاده کند، بهتر است آن را با فیزیوتراپی ادغام کند تا به درست‌ترین درمان آرتروز برسد. روش‌های مختلف فیزیوتراپی می‌توانند معجزه درمانی ارتروز خطاب شوند. تمرینات اصلاحی و تقویتی باعث قوی‌تر شدن عضلات و کاهش فشار و تنش و درد در مفاصل می‌شوند.
از سایر روش‌های فیزیوتراپی برای درمان آرتروز می‌توان به آب‌درمانی، سرما و گرما درمانی، الکتروتراپی و اوزون تراپی اشاره کرد که هر کدام به نحوی می‌توانند در درمان آرتروز به شخص کمک کنند.
جراحی؛ قطعی ترین روش درمان آرتروز
جراحی را می‌توان آخرین مرحله درمان آرتروز حساب کرد. جراحی برای درمان آرتروز نیاز به مراقبت و مدت زمان زیادی برای ترمی نیاز دارد. به همین دلیل است که تا کسی مجبور نشود، از جراحی برای درمان قطعی آرتروز استفاده نمی‌کند. در واقع زمانی از جراحی استفاده خواهد شد که غضروف تقریباً به کلی تخریب شده باشد.
البته اگر جراحی با موفقیت انجام شود و شخص به خوبی موارد مراقبتی را رعایت کند، می‌توان جراحی را درمان قطعی آرتروز نامید. از انواع جراحی برای درمان آرتروز، تعویض مفصل که در آن مفصل مصنوعی جایگزین مفصل فرسوده می‌شود و آرتروسکوپی که قسمت آسیب‌دیده را حذف می‌کند اشاره کرد.
سخن پایانی
درمان قطعی آرتروز با توجه به شدت و نوع بیماری و شرایط هر فرد متفاوت است. هر گونه درمانی که انتخاب می‌شود، باید با توجه به شرایط شخصی هر فرد و با مشورت با پزشک متخصص انجام شود. در برخی موارد، جراحی می‌تواند به عنوان درمان قطعی آرتروز در نظر گرفته شود، اما باید توجه داشت که این روش تنها در موارد شدید و بیشترین موارد درمان‌ناپذیر بیماری اعمال می‌شود. به همین دلیل، باید به دنبال روش‌های غیرجراحی و درمان‌های نوین مانند فیزیوتراپی، تزریقات و داروهای ضدالتهابی و درد برای مدیریت و کنترل درد و علائم آرتروز باشیم. همچنین، رعایت سبک زندگی سالم، ورزش هوشمند و مراقبت از مفاصل نیز می‌تواند بهبود و کنترل آرتروز را تسریع کند.
در این مقاله در کلینیک فوق تخصصی فیزیوتراپی سایا به بررسی قطعی ترین روش درمان آرتروز پرداختیم که امیدواریم برای شما مفید بوده باشد. برای استفاده از انواع روش‌های فیزیوتراپی نوین می‌توانید همین حالا روی رزرو نوبت کلیک کرده یا با شماره 02186081671 تماس بگیرید و وقت نوبت خودتان رو بی‌دردسر رزرو کنید. همچنین سوالات خود در مورد روش درمان آرتروز را می‌توانید در کامنت‌ها و دیدگاه‌های سایت از ما بپرسید تا از پاسخ متخصصان سایا بهره‌مند شوید.
