آیا تابه‌حال اسم بیماری ویپلش به گوشتان خورده است؟ بیماری ویپلش (که به آن کشیدگی یا رگ به رگ شدن گردن نیز می‌گویند) زمانی اتفاق می‌افتد که سر شما در یک تکان ناگهانی به جلو یا عقب حرکت می‌کند. علائم این بیماری به‌طور گسترده‌ای متفاوت است، و درد و گرفتگی عضلات گردن اغلب در عرض چند هفته از بین می‌رود. خوشبختانه راه‌های درمانی متفاوتی برای بهبود این بیماری وجود دارد، اما فیزیوتراپی یکی از کلیدی‌ترین روش‌ها در درمان بیماری ویپلش است. در ادامه با ما همراه باشید تا باهم درباره‌ی بیماری ویپلش در کلینیک فیزیوتراپی سایا و درمان آن با فیزیوتراپی بیشتر بدانیم.
بیماری ویپلش چیست؟
بیماری ویپلش زمانی اتفاق می‌افتد که سر شخص به‌طور ناگهانی با نیرو و شتاب زیاد به سمت عقب و سپس به جلو حرکت می‌کند، که درنتیجه‌ی آن بافت‌های نرم (ماهیچه‌ها و رباط‌ها) گردن فراتر از دامنه حرکتی طبیعی‌شان تکان می‌خورند و موجب آسیب و کشیدگی عضلات و مفاصل گردن می‌شوند. این آسیب اغلب پس از تصادف رانندگی ایجاد می‌شود، اما افراد ممکن است در اثر افتادن یا آسیب‌های ورزشی نیز دچار بیماری ویپلش شوند.
معرفی بهترین کلینیک فیزیوتراپی
این بیماری اغلب به‌عنوان یک بیماری نسبتاً خفیف تصور می‌شود، اما باید توجه داشت که بر اساس اینکه کدام رباط‌ها و اعصاب و به چه میزان آسیب‌دیده‌اند، ممکن است علائم جزئی یا درد و ناراحتی طولانی‌مدت ایجاد شود.
چه عواملی باعث ایجاد بیماری ویپلش می‌شود؟
اغلب تصور می‌شود که بیماری ویپلش تنها در اثر تصادفات رانندگی ایجاد می‌شود، درحالی‌که در این بیماری ضربه می‌تواند ازهرجهتی وارد شود و سر را وادار به حرکت شدید به طرفین یا عقب و جلو کند و درنتیجه، باعث رگ به رگ شدن گردن در اثر کشیده شدن بیش‌ازحد رباط‌ها و تاندون‌های گردن شود.
از دیگری عللی که می‌توانند باعث ایجاد بیماری ویپلش شوند عبارت‌اند از:
- افتادن از دوچرخه
- اسب‌سواری
- ورزش‌های تماسی، مانند فوتبال، بوکس، و برخی از هنرهای رزمی
- آزار فیزیکی، مانند کتک خوردن
- زمین خوردن
- ضربه به سر به‌وسیله‌ی جسم سنگین
علائم بیماری ویپلش چیست؟
علائم بیماری ویپلش معمولاً در عرض 24 ساعت پس از حادثه ظاهر می‌شوند. اگرچه که گاهی اوقات، علائم ممکن است پس از چند روز ایجاد شود و تا چند هفته ادامه یابد.
علائم رایج بیماری ویپلش عبارت‌اند از:
- گردن درد و سفتی عضلات گردن
- سردرد، به‌ویژه در ناحیه جمجمه
- سرگیجه
- تاری دید
- خستگی مداوم
علائم کمتر رایج مرتبط با ویپلش مزمن عبارت‌اند از:
- مشکلات تمرکز و حافظه
- صدای زنگ در گوش (وزوز گوش)
- مشکلات خواب
- تحریک‌پذیری
- درد مزمن در نواحی گردن، شانه‌ها یا سر
آیا بیماری ویپلش عوارض دارد؟
در اغلب افراد خیر، بااین‌حال درصد کمی از بیماران مبتلابه بیماری ویپلش درد مزمن (طولانی‌مدت) را تجربه می‌کنند که می‌تواند به مدت 6 ماه یا بیشتر ادامه یابد. درد طولانی‌مدت ممکن است لذت انجام برخی از فعالیت‌ها را از بین ببرد و همچنین انجام بسیاری از کارهای روزمره را دشوارتر کند. در برخی موارد، درد مزمن به علت آسیب مفصل، دیسک یا رباط است اما برای برخی از بیماران، علت درد طولانی‌مدت هرگز پیدا نمی‌شود. همچنین برخی از افراد ممکن است دچار افسردگی یا علائم استرس پس از سانحه شوند.
رانندگی ازجمله مواردی است که تا زمانی که بیماران دچار گرفتگی عضلات و درد شدید باشند و نتوانند سر خود را به‌سرعت بدون درد بچرخانند باید از آن خودداری کنند.
چه روش‌هایی برای درمان بیماری ویپلش وجود دارد؟
خوشبختانه راه‌های متفاوتی برای درمان و بهبود بیماری ویپلش وجود دارد. هدف از درمان این بیماری، کنترل درد، بازگرداندن دامنه حرکتی طبیعی گردن و بازگشت بیمار به زندگی و فعالیت‌های عادی است. به‌طورکلی
روش‌های درمانی بیماری ویپلش عبارت‌اند از:
- استراحت
- داروهای مسکن مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن
- انجام تمرینات کششی ملایم
- فیزیوتراپی
- ماساژ
- استفاده از یخ و کمپرس گرم
- مصرف شل کننده‌های عضلانی
- تزریق لیدوکائین
- استفاده از گردنبند طبی
- طب سوزنی
- جراحی
در بین موارد بالا فیزیوتراپی از اهمیت و تأثیرگذاری زیادی برخوردار است، پس در ادامه با ما همراه باشید تا درباره‌ی درمان بیماری ویپلش با فیزیوتراپی بیشتر بدانیم.
فیزیوتراپی چگونه می‌تواند به درمان بیماری ویپلش کمک کند؟
در بیماری ویپلش دو نوع درد و آسیب وجود دارد:
آسیب حاد
در بیماری ویپلش حاد، علائم معمولاً بین دو تا سه ماه طول می‌کشد. کسانی که قبل از تصادف گردن درد داشتند، احتمال بیشتری دارد که بعد از تصادف دچار گردن درد و آسیب حاد شوند.
فیزیوتراپی برای ویپلش حاد شامل درمان فعال و غیرفعال است. برای آشنایی با انواع مختلف درمان‌های فعال و غیرفعال در فیزیوتراپی، به خواندن بقیه مطلب ادامه دهید.
آسیب مزمن
درد مزمن به چند روش مختلف تعریف می‌شود.
برخی درد مزمن را به‌عنوان دردی توصیف می‌کنند که برای مدت‌زمان معینی طول می‌کشد. به‌عنوان‌مثال، دردی که 12 هفته یا بیشتر طول بکشد، می‌تواند مزمن در نظر گرفته شود.
اما درد مزمن را می‌توان به‌عنوان دردی که دیگر به التهاب مرتبط نیست نیز توصیف کرد. این به این معناست که درد ناشی از آسیبی است که به‌درستی بهبود نیافته است.
اکثر بیماران مبتلابه بیماری ویپلش در عرض سه ماه بهبود می‌یابند، اما بهبودی برخی افراد، مدت‌زمان بیشتری طول می‌کشد. این بیماران مبتلابه ویپلش مزمن در نظر گرفته می‌شوند که اگر به فیزیوتراپی جواب ندهند ممکن است نیاز به جراحی باشد.
فیزیوتراپی یک گزینه درمانی مؤثر برای بیماری ویپلش است، به‌ویژه هنگامی‌که با سایر درمان‌ها، مانند استفاده از گردنبند طبی و داروها ترکیب شود. در بیماری ویپلش، بافت‌های نرم گردن شما آسیب می‌بیند، بنابراین یک فیزیوتراپیست می‌تواند به شما کمک کند تا عملکرد و حرکت آن بافت‌ها را به حالت طبیعی بازگرداند.
همان‌طور که گفته شد فیزیوتراپی شامل درمان غیرفعال و فعال است. درمان‌های غیرفعال به آرامش بدن کمک می‌کند. به این روش‌ها درمان‌های غیرفعال می‌گویند زیرا شما مجبور نیستید فعالانه مشارکتی داشته باشید. بهبودی آسیب‌های حاد اغلب با درمان‌های غیرفعال شروع می‌شود. اما هدف نهایی فیزیوتراپی ورود به درمان‌های فعال و انجام تمرینات درمانی است که بدن را تقویت می‌کنند تا ستون فقرات حمایت بهتری داشته باشد.
درمان‌های غیرفعال
1. ماساژ بافت عمقی
این تکنیک تنش عضلانی را که ممکن است درنتیجه بیماری ویپلش ایجاد شود را هدف قرار می‌دهد. در این روش درمانگر از فشار و اصطکاک مستقیم استفاده می‌کند تا تنش را در بافت‌های نرم (رباط‌ها، تاندون‌ها، ماهیچه‌ها) آزاد کند.
2. درمان‌های سرد و گرم
با استفاده از گرما، فیزیوتراپیست به دنبال رساندن خون بیشتری به ناحیه آسیب‌دیده است، زیرا افزایش جریان خون، اکسیژن و مواد مغذی بیشتری را به آن ناحیه می‌آورد. خون همچنین برای حذف مواد زائد ایجادشده در پی اسپاسم عضلانی لازم است.
سرما درمانی گردش خون را کند می‌کند و به کاهش التهاب، اسپاسم عضلانی و درد کمک می‌کند. در این روش اغلب فیزیوتراپیست به‌طور متناوب درمان‌های سرد و گرم را باهم جایگزین می‌کند.
3. فراوا درمانی (اولتراسوند)
با افزایش گردش خون، فراوا درمانی به کاهش اسپاسم عضلانی، گرفتگی، تورم، سفتی و درد کمک می‌کند. این کار را با ارسال امواج صوتی به عمق بافت‌های عضلانی انجام می‌شود و حرارت ملایمی ایجاد می‌کند که گردش خون را افزایش می‌دهد و باعث بهبود آسیب می‌شود.
درمان‌های فعال
در بخش فعال فیزیوتراپی، درمانگر تمرینات مختلفی را به شما آموزش می‌دهد تا روی قدرت و دامنه حرکتی شما کار کند. برنامه فیزیوتراپی هر شخص با در نظر گرفتن سلامت و سابقه او منحصربه‌فرد است. به همین دلیل تمرینات شما ممکن است برای فرد دیگری که درد گردن دارد مناسب نباشد.
در صورت نیاز، در جلسات فیزیوتراپی یاد خواهید گرفت که چگونه وضعیت بدن خود را اصلاح کنید و اصول ارگونومیک را در فعالیت‌های روزانه خود بگنجانید.
به‌طورکلی، هدف درمان بیماری ویپلش با فیزیوتراپی کمک به کاهش اسپاسم عضلانی، افزایش گردش خون، و بهبود آسیب بافت‌های گردن است.
برخی از تمرینات اصلاحی برای کاهش درد ناشی از ویپلش
تمرین اول:
ورزش غبغب را می‌توان دراز کشیده، ایستاده یا نشسته انجام داد. پشت خود را صاف کنید، سپس چانه خود را به سمت داخل بکشید بدون اینکه سر خود را بیش‌ازحد به سمت سینه خم‌کنید. چانه را به مدت ۱۰ تا ۱۵ ثانیه نگه‌دارید و سپس حدود ۱۵ ثانیه استراحت کنید. بهتر است این تمرین ۱۰ بار پی‌درپی انجام شود.
تمرین دوم:
پشت و گردن خود را صاف نگه‌دارید. سپس یک‌کف‌دست را در کنار سر قرار دهید و به‌آرامی به سر خود کمی فشار وارد کنید. این حرکت نباید موقعیت گردن را تغییر دهد. حدود ۱۰ ثانیه نگه‌دارید سپس ۳ تا ۴ ثانیه استراحت کنید.
تمرین سوم:
این تمرین به‌صورت نشسته یا ایستاده انجام می‌شود. پشت و گردن خود را صاف کنید و سپس یک‌کف‌دست را روی پیشانی خود قرار دهید بدون تغییر وضعیت گردن، به پیشانی خود کمی فشار وارد کنید و با گردن خود به‌آرامی به کف دست خود فشار دهید. فشار را حدود ۱۰ ثانیه نگه‌دارید و سپس ۳ تا ۴ ثانیه استراحت کنید.
