شانه یک مفصل پیچیده در بدن است و مشکل در آن میتواند فعالیتهای روزانه فرد را مختل کند؛ چراکه تا حد بسیار زیادی توانایی کار کردن را بهخصوص در افرادی که با بازوها و دستان خود کارهای فیزیکی زیادی انجام میدهند محدود میکند. یکی از مشکلات مرتبط با شانه، در رفتگی شانه است. در رفتگی شانه اتفاقی شایع در بین مردم است اما خوشبختانه روشهای درمانی متعددی برای آن وجود دارد، که یکی از آنها ماساژ است. در این مطلب ما قصد داریم تا به ماساژ در رفتگی شانه بپردازیم، پس تا انتهای مقاله با کلینیک فیزیوتراپی همراه باشید.
در رفتگی شانه چیست؟
مفصل شانه متحرکترین مفصل بدن است، چراکه میتواند در جهات مختلف بچرخد، بااینوجود همین این مزیت باعث میشود که احتمال در رفتگی آن بیشتر از سایر مفصلها باشد.
مفصل شانه از در کنار هم قرار گرفتن دو استخوان تشکیلشده است. در این مفصل قسمت بالایی استخوان بازو که به آن سر استخوان بازو میگویند، با قسمتی از استخوان کتف که به آن حفره گلنوئید Glenoid میگویند در کنار یکدیگر قرارگرفتهاند.
پایداری مفصل شانه معمولاً بهوسیلهي بافتهایی که در اطراف مفصل وجود دارد تأمین میشود. بهعبارتدیگر، کپسول مفصلی و لیگامانها و عضلات اطراف مفصل، سر استخوان بازو را در جایش در داخل حفرهي گلنوئید پایدار نگه میدارند. در زمان در رفتگی شانه، این بافتها پاره میشوند و درنتیجه سر استخوان بازو از این حفره خارج میشود.
علائم در رفتگی شانه چیست؟
علائم دررفتگی شانه عبارتاند از:
- بدشکلی شانه
- تورم شانه
- درد شدید درشان
- بیحسی شانه
- ضعف در شانه
- کبودی شانه
- دشواری در تکان دادن شانه
گاهی اوقات در رفتگی شانه ممکن است باعث پارگی رباطها یا تاندونهای شانه یا حتی آسیب به اعصاب شود.
دلایل در رفتن شانه چیست؟
مفصل شانه بیشترین امکان در رفتگی را در بدن دارد. ازآنجاکه شانه در چندین جهت حرکت میکند، ازجمله به جلو، عقب یا پایین، ممکن است بهطور کامل یا جزئی دررود.
شایعترین دلایل در رفتگی شانه عبارتاند از:
- آسیبهای ورزشی
- حوادث، ازجمله سوانح رانندگی
- افتادن روی شانه یا بازو
- تشنج و شوک الکتریکی، که میتواند باعث انقباضات عضلانی شود و بازو را از جای خود خارج کند.
در رفتگی شانه چگونه تشخیص داده میشود؟
برای تشخیص، پزشک از شما دربارهي تاریخچه پزشکیتان سؤال میپرسد و سپس شانهتان را معاینه میکند. متخصص همچنین ممکن است از شما بخواهد که برای تأیید تشخیص، عکس X-RAY بگیرید.
درمان در رفتگی شانه چیست؟
درمان در رفتگی شانه معمولاً شامل سه مرحله است:
- اولین گام جا اندازی بسته است، روشی که در آن پزشک، سر استخوان بازوی شما را دوباره داخل حفره گلنوئید قرار میدهد. برای این کار ممکن است ابتدا نیاز باشد برای تسکین درد و شل کردن عضلات شانه دارو مصرف کنید. هنگامیکه مفصل در جای خود قرار گرفت، درد شدید باید پایان یابد.
- مرحله دوم پوشیدن یک بند یا وسیلهي دیگری برای ثابت نگهداشتن شانه در جای خود است. شما باید این بند را برای چند روز تا چند هفته بپوشید.
- مرحله سوم توانبخشی است، که پس از بهبود درد و تورم صورت میگیرد. در این مرحله شما برای بهبود دامنه حرکتی و تقویت عضلات خود تمرینات معینی را انجام خواهید داد. این مرحله میتوان شامل ماساژ درمانی نیز شود.
در صورت آسیب به بافتها یا اعصاب اطراف شانه یا در صورت در رفتگیهای مکرر ممکن است نیاز به جراحی پیدا کنید.
ماساژ شانه در رفته
انواع ماساژهایی که برای در رفتگی شانه توصیه میشود عبارتاند از:
ماساژ سوئدی
ماساژ سوئدی نوعی ماساژ است که به طیف وسیعی از تکنیکهای طراحیشده خاص اطلاق میشود که با اعمال فشار روی ماهیچهها و مالش آنها در جهت برگشت جریان خون به قلب باعث آزاد شدن آنها میشود. این مدل از ماساژ شامل استفاده از ورز دادن، لمس کردن، مالش، ضربه زدن و ارتعاش است و سبب از بین رفتن خشکی، کرختی، درد، انقباض و سایر مشکلات میشود.
هدف اصلی در ماساژ سوئدی افزایش جریان اکسیژن در خون و آزادسازی سموم از ماهیچهها است. سایر مزایای این ماساژ شامل تحریک جریان، افزایش توان ماهیچهای و تعادل در سیستم عضلانی و اسکلتی است.
ماساژ سوئدی دورهی بهبودی کشیدگی عضلانی را با خارج کردن اسیدلاکتیک، اوریکاسید و سایر مواد زائد متابولیک کوتاه میکند. این نوع ماساژ جریان خون را بدون افزایش فشار روی قلب افزایش میدهد.
ماساژ نقاط ماشهای
دومین ماساژ در رفتگی شانه، ماساژ نقاط ماشهای است. نقطه ماشهای یک ناحیه سفت در بافت عضله است که موجب ایجاد درد در سایر بخشهای بدن میشود. بهعنوانمثال یک نقطهي ماشهای در پشت ممکن است باعث شروع درد در شانه و گردن شود و درد در شانه ممکن است باعث ایجاد سردرد شود. درد ممکن است شدید یا خفیف باشد. نقاط ماشهای عمدتاً به دلیل استفاده بیشازحد یا آسیب ایجاد میشوند و ازآنجاکه درد با بخشهای متحرک مرتبط است ممکن است با آرتروز اشتباه گرفته شود. ماساژ نقاط ماشهای، از طریق چرخههایی از اعمال فشار و برداشتن فشار کار کردن روی نقطه ماشهای بهطور خاص برای تخفیف درد طراحیشده است. در این نوع ماساژ گیرنده بهصورت فعالی از طریق تنفس عمیق و همچنین تعیین محل دقیق درد و شدت ناراحتی در فرایند ماساژ شرکت میکند. پس از تنها یک جلسه ماساژ نقاط ماشهای کاهش قابلملاحظهای در درد مشاهده خواهد شد.
ماساژ بافت عمیق
سومین ماساژ شانه در رفته، ماساژ بافت عمیق است. ماساژ بافت عمیق نوعی ماساژ درمانی است که روی بهبود کارایی لایههای عمیقتر عضلات و بافت همبند تمرکز میکند. این بهخصوص برای نواحی منقبض و سفت مانند خشکی گردن، سفتی پایین کمر و شانه دردناک و در رفته مفید است. برخی انواع مشابه نیز بهعنوان ماساژ درمانی کلاسیک شناخته میشوند اما حرکت در ماساژ بافت عمیق کندتر و فشار عمیقتر است و روی نواحی سفت و دردناک متمرکز میشود.
ماساژ ورزشی
ماساژ ورزشی در ابتدا برای کمک به ورزشکاران برای آمادهسازی جسمی، ریکاوری پس از یک مسابقه دشوار یا داشتن عملکرد درست در طول آموزش طراحی شد. ماساژ ورزشی بر روی پیشگیری و ترمیم جراحات وارده به عضلات و تاندونها تأکید دارد. اما برای بهرهگیری از ماساژ ورزشی الزامی ندارد یک ورزشکار حرفهای باشید. ماساژ ورزشی برای افراد دچار آسیب به شانه مثل در رفتگی شانه، درد مزمن یا دامنه محدود حرکتی نیز مفید است. در این نوع ماساژ، ماساژ درمانگر معمولاً روی ناحیه مشکلدار متمرکز میشود.
آیا راهی برای جلوگیری از دررفتگی شانه وجود دارد؟
راههای چندانی برای پیشگیری از در رفتگی شانه وجود ندارد، بااینوجود ورزشکاران میتوانند در حین فعالیتهای ورزشی از وسایل حفاظتی استفاده کنند. کودکان و حتی بزرگسالان نیز باید از کشیده شدن دست و بازوهای خود جلوگیری کنند.