امروزه یکی از مشکلاتی که بسیاری از افراد با آن دست و پنجه نرم میکنند، گودی کمر است. لوردوز یا گودی و قوس کمر به انحنای بیشازحد به سمت داخل ستون فقرات میگویند که اغلب در گردن یا پایین کمر است.
گودی کمر معمولاً علائمی ایجاد نمیکند. با این حال، اگر شدید باشد، میتواند باعث درد شود و نیاز به جراحی پیدا کند. در این مقاله از سری مقالات کلینیک فیزیوتراپی سایا با ما همراه باشید تا به بررسی گودی کمر و درمان گودی کمر و اثربخشی ماساژ درمانی بر درمان گودی کمر بپردازیم.
گودی کمر چیست؟
ستون فقرات همه در گردن، قسمت بالایی پشت و پایین کمر کمی خمیده است. این منحنیها که به شکل S در ستون فقرات شما وجود دارند، لوردوتیک (گردن و کمر) و کیفوتیک (بالای پشت) نامیده میشوند. آنها به بدن شما کمک میکنند تا:
- شوک جذب کند.
- وزن سر را تحمل کند.
- سر را روی لگن قرار دهد.
- حرکت کند و خم شود.
منحنی بودن ستون فقرات اتفاق طبیعیای است، اما اگر انحنای آن بیشازحد به سمت داخل خم شود، به آن گودی یا قوس کمر میگویند. گودی کمر میتواند کمر و گردن شما را تحت تأثیر قرار دهد و منجر به فشار بیشازحد بر ستون فقرات شده و باعث درد و ناراحتی شود. اگر گودی کمر شدید باشد و درمان نشود، میتواند بر توانایی حرکتی شما تأثیر بگذارد.
درمان گودی کمر بستگی به این دارد که این منحنی چقدر جدی و شدید است. اگر وقتی به جلو خم میشوید، انحنای کمرتان معکوس شود، نگرانی پزشکی کمی وجود دارد و شما میتوانید تنها با فیزیوتراپی و تمرینات روزانه مشکل را مدیریت کنید.
اما اگر هنگام خم شدن به سمت جلو، منحنی ثابت باقی بماند، باید به پزشک مراجعه کنید.
علل شایع گودی کمر چیست؟
پزشکان همیشه نمیدانند که چرا گودی کمر ایجاد میشود، اما علل و عوامل خطرساز خاصی وجود دارد.
اینها میتوانند به پزشک کمک کنند تا گودی کمر را به شرح زیر طبقهبندی کند:
-
گودی کمر تروماتیک:
این گودی کمر ناشی از آسیب به ستون فقرات، مانند شکستگی است. پوکی استخوان که باعث ضعیف شدن استخوانها میشود، ممکن است خطر این شکستگیها را افزایش دهد.
-
گودی کمر مادرزادی:
این میتواند ناشی از یک بیماری ارثی مانند آکندروپلازی باشد که بر رشد غضروف تأثیر میگذارد. همچنین این مشکل ممکن است به دلیل مشکل در رشد ستون فقرات در دوران کودکی رخ دهد.
-
گودی کمر پاسچرال:
این حالت به دلیل وضعیت ناهموار ایجاد میشود. داشتن اضافهوزن یا ضعف در عضلات شکم میتواند خطر این مورد را افزایش دهد، زیرا هر دو عامل به کمر فشار میآورند.
-
گودی کمر عصبی عضلانی:
چندین بیماری عصبی عضلانی میتوانند باعث گودی کمر شوند، ازجمله دیستروفی عضلانی و فلج مغزی.
-
گودی کمر پس از جراحی:
این ناشی از جراحی پشت است که باعث میشود ستون فقرات ثبات کمتری داشته باشد، مانند لامینکتومی یا ریزوتومی انتخابی پشتی.
-
گودی کمر ثانویه:
این وضعیت ناشی از داشتن یک بیماری دیگر است (احتمالاً نوع دیگری از انحنای ستون فقرات، مانند کیفوز یا اسکولیوز، یا وضعیتی که مفاصل ران را تحت تأثیر قرار میدهد).
-
چاقی:
حمل وزن اضافی میتواند باعث شود که استخوانها و ماهیچهها به سمت عقب متمایل شوند تا تعادل را بهبود بخشند.
-
پوکی استخوان:
سن و عوامل دیگر میتوانند باعث ضعیف شدن و شکننده شدن استخوانها شوند که آن ممکن است منجر به انحنای ستون فقرات شود.
-
اسپوندیلولیستزیس:
این امر باعث میشود که یک مهره به سمت جلو بر روی مهره دیگری بلغزد و گودی کمر ایجاد شود. این حالت معمولاً در قسمت پایین کمر ایجاد میشود.
علائم گودی کمر چیست؟
شایعترین علامت گودی کمردرد عضلانی است. اگر ستون فقرات شما بهطور غیرطبیعی منحنی شود، ماهیچههای شما در جهتهای مختلف کشیده شده و باعث سفت شدن یا اسپاسم آنها میشود. اگر لوردوز گردنی دارید، این درد ممکن است به گردن، شانهها و قسمت بالای کمر شما نیز کشیده شود. در این صورت ممکن است تنها حرکات محدودی را بتوانید در گردن یا کمر خود انجام دهید.
شما میتوانید با دراز کشیدن روی یک سطح صاف و بررسی اینکه آیا فاصله زیادی بین انحنای گردن و پشت و کف وجود دارد یا نه، لوردوزگودی کمر خود را بررسی کنید. اگر بتوانید به راحتی دست خود را در فضا بلغزانید، احتمال دارد که به گودی کمر مبتلا باشید.
علائم دیگر گودی کمر عبارتاند از:
- بیحسی
- مورمور شدن
- کنترل ضعیف مثانه
- ضعف
- مشکل در حفظ کنترل عضلات
توجه داشته باشید که این علائم ممکن است نشانههای یک بیماری جدیتر مانند عصب به دام افتاده باشد.
گودی کمر چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک سابقه پزشکی شما را بررسی میکند، معاینه فیزیکی انجام میدهد و در مورد علائم دیگر سؤال میکند تا بفهمد که آیا شما گوی کمر دارید یا خیر. در طول معاینه فیزیکی، پزشک از شما میخواهد که به جلو و به پهلو خم شوید. او بررسی میکند که:
- آیا منحنی انعطافپذیر است یا خیر.
- دامنه حرکتی شما چقدر است.
- ستون فقرات شما در یک راستا قرار دارد یا خیر.
- آیا ناهنجاری وجود دارد.
او همچنین ممکن است سوالاتی از شما بپرسد مانند اینکه:
- چه زمانی متوجه انحنای بیشازحد پشت خود شدید؟
- آیا منحنی بهمرورزمان بدتر شده است؟
- آیا شکل منحنی تغییر کرده است؟
- کجا احساس درد میکنید؟
پس از محدود کردن علل احتمالی، پزشک آزمایشهایی ازجمله عکسبرداری با اشعه ایکس را برای بررسی زاویه انحنای گودی کمر تجویز میکند. بعد از عکس بداری، او بر اساس زاویه انحنا در مقایسه با سایر عوامل مانند قد، سن و توده بدن، تشخیص خواهد داد که آیا گودی کمر دارید یا خیر.
نحوه درمان گودی کمر
اکثر افراد مبتلا به گودی کمر به درمان پزشکی نیاز ندارند مگر اینکه یک مورد شدید باشد. درمان گودی کمر به شدت انحنای ستون فقرات شما و وجود علائم دیگر بستگی دارد.
بهطورکلی گزینههای درمان گودی کمر عبارتاند از:
- دارو، برای کاهش درد و تورم
- فیزیوتراپی روزانه، برای تقویت عضلات و دامنه حرکتی
- کاهش وزن، برای کمک به وضعیت بدن
- بریس، در کودکان و نوجوانان
- جراحی، در موارد شدید با نگرانیهای عصبی
- مصرف مکملهای غذایی مانند ویتامین D
- ماساژ
چگونه ماساژ میتواند به درمان گودی کمر کمک کند؟
ماساژ میتواند با کشش عضلاتی که سفت یا هیپرتونیک میشوند کمک بزرگی برای درمان گودی کمر باشد؛ به عبارت دیگر میتوان گفت ماساژ درمانی میتواند به کشش عضلات در ناحیه آسیبدیده کمک کند که بهطور بالقوه باعث شود تا شدت گودی کمر و شیب لگن کاهش یابد، هرگونه کمردردی را که ممکن است بیمار تجربه کند تسکین دهد و دامنه حرکتی را در لگن بهبود بخشد. این را میتوان با استفاده از ترکیبی از تکنیکهای مختلف، ازجمله درمان نقطه ماشهای و ماساژ سوئدی انجام داد.
آشنایی با انواع ماساژ
ماساژ درمانگرهای پیشرفته همچنین میتوانند تکنیک انرژی عضلانی را بهمنظور تقویت عضلات ضعیف و کمک به آموزش مجدد مسیرهای عصبی عضلانی در ناحیه آسیبدیده، برای کاهش هرگونه الگوی جبرانی که ممکن است در بین گروههای عضلانی در ناحیه کمر ایجادشده باشد، انتخاب کنند.
در ماساژ برای درمان گودی کمر کدام ماهیچهها باید آزاد شوند؟
- پسواس
- TFL
- رکتوس فموریس
- گلوتئوس مدیوس قدامی
- گلوتئوس مینیموس
- ESG کمری
- Lumber TSG
- کوادراتوس لومبوروم
کدام ماهیچهها باید در درمان گودی کمر تقویت شوند؟
- رکتوس شکم
- گروه همسترینگ (دو سر رانی، نیمه غشایی و نیمه تندیوزوس)
چند جلسه ماساژ برای درمان گودی کمر لازم است؟
اگر برای مدت طولانی (سالهای متمادی) این مشکل را داشتهاید، ماساژ به درمان گودی کمر شما کمک خواهد کرد اما اثر ماندگاری نخواهد داشت؛ اما بهطورکلی حداقل سه جلسه یکساعته در هفته توصیه میشود تا پیشرفت خوبی داشته باشید و توجه داشته باشید که در هفته بین هر ماساژ، تمرینهای گفتهشده را انجام دهید تا وضعیت بدنی مطلوب داشته باشید. ماساژ میتواند در درمان گودی کمر بسیار کمککننده باشد، اما به یاد داشته باشید که آن یک گلوله نقرهای جادویی نیست.
آشنایی با قیمت ماساژ درمانی
چگونه از گودی کمر پیشگیری کنیم؟
درحالیکه دستورالعمل مشخصی برای پیشگیری از گودی کمر وجود ندارد، میتوانید برخی از تمرینات را برای حفظ وضعیت بدنی خوب و سلامت ستون فقرات انجام دهید. این تمرینات میتوانند:
- شانه بالا انداختن
- کج کردن سر به سمت گردن
- ژستهای یوگا، مانند ژست گربه و پل
- بالا بردن پا
ایستادن طولانیمدت نیز ممکن است انحنای ستون فقرات شما را تغییر دهد. طبق یک منبع معتبر، نشستن بهطور قابلتوجهی تغییرات منحنی کمر را کاهش میدهد. اگر به دلیل کار یا عادت، زیاد میایستید، سعی کنید در بین ایستادنها مدتی را نشسته استراحت کنید. همچنین مطمئن شوید که صندلی شما از پشتی مناسب برخوردار است.
برای تمرینات روی زمین، از تشکهای مخصوص یوگا استفاده کنید.
درنهایت چه زمانی به دیدن پزشک برویم؟
در صورت تشدید کمردرد بهتر است برای درمان گودی کمر با پزشک صحبت کنید. یادداشت روزانه برای نظارت بر شدت درد و تأثیر آن بر فعالیتهای روزانه فرد ممکن است به شما کمک کند.
برای مطالعه مقاله عوارض ماساژ درمانی می توانید بر روی لینک کلیک کنید.
در صورت نیاز به رزرو نوبت در کلینیک سایا
از طریق لینک زیر اقدام نمایید.