پا و مچ پا از 26 استخوان، 33 مفصل و بیش از 100 تاندون تشکیلشده است و پاشنه بزرگترین استخوان پای شماست.
اگر بیش از حد از پاشنه پا استفاده کنید یا به آن آسیب بزنید، ممکن است درد پاشنه پا را تجربه کنید. میزان این درد میتواند از خفیف تا ناتوانکننده متغیر باشد و اگر درمانهای خانگی ساده درد را کاهش ندهند، ممکن است نیاز به تشخیص پزشک یا متخصص پا داشته باشید. در ادامه با کلینیک فیزیوتراپی سایا همراه باشید تا درباره درد پاشنه پا و دلیل درد پاشنه پا بیشتر بدانید.
درد پاشنه پا چیست؟
درد پاشنه پا یکی از مشکلات رایج پا و مچ پا است. درد ممکن است در زیر پاشنه یا پشت آن ایجاد شود. بسیاری از شرایط میتوانند باعث درد در پاشنه پا شوند، ازجمله:
- التهاب کف پا
- تاندونیت/تاندونوز آشیل یا فلکسور
- خارهای استخوانی
- بیماری سیور (بیشتر در کودکان 8-14 ساله)
- بورسیت
- شکستگی تنشی استخوان
- تاندونهای ملتهب
انجام یک ارزیابی پزشکی به شما کمک میکند تا علت دقیق درد پاشنه پا تشخیص داده شود و گزینه درمانی مناسب را طی کنید.
درد پاشنه پا میتواند راه رفتن و شرکت در فعالیتهای روزانه را دشوار کند. بیشتر شرایط دردناک پاشنه پا با درمانهای غیر جراحی بهبود مییابد، اما بدن شما برای بهبودی نیاز به زمان دارد.
درد پاشنه پا چقدر شایع است؟
سالانه بیش از 2 میلیون نفر درد پاشنه پا را تجربه میکنند. این مشکل افراد را در هر سن و جنسیتی تحت تأثیر قرار میدهد.
درد پاشنه کجای پا ایجاد میشود؟
ممکن است شما در هر جایی از پاشنه پا احساس درد یا حساسیت داشته باشید اما غالباً درد در بخشهای زیر ایجاد میشود:
- پشت پاشنه
- زیر پاشنه
- درون خود استخوان پاشنه
علت درد پاشنه پا چیست؟
بسیاری گمان میکنند که علت درد پاشنه پا به دلیل افتادن و شکستگی است؛ اما درد پاشنه پا معمولاً ناشی از یک آسیب منفرد مانند پیچ خوردن یا افتادن نیست؛ بلکه ناشی از استرس و ضربه خوردن مکرر به پاشنه پا است.
شایعترین علل درد پاشنه پا عبارتاند از:
1. فاشیای کف پا یا التهاب فاشیای کف پا:
فاشیای پلانتار یک رباط ضخیم و توری مانند قوی است که از استخوان پاشنه پا تا نوک پا امتداد دارد.
هنگامیکه فاشیای کف پا بیش از حد کشیده شود، رشتههای بافت نرم آن ملتهب میشوند. این حالت معمولاً در جایی اتفاق میافتد که به استخوان پاشنه میچسبد، اما گاهی اوقات وسط پا را نیز تحت تأثیر قرار میدهد. درد معمولاً در زیر پا بهخصوص پس از یک استراحت طولانیمدت احساس میشود. اگر تاندون آشیل نیز کشیده شود، ممکن است گرفتگی عضلات ساق پا رخ دهد.
2. بورسیت پاشنه پا:
التهاب میتواند در پشت پاشنه و در بورسا، کیسه فیبری پر از مایع، رخ دهد. این میتواند ناشی از فرود آمدن محکم بر روی پاشنهها یا فشار ناشی از کفش باشد. درد ممکن است در عمق پاشنه پا یا در پشت پاشنه احساس شود. گاهی اوقات، تاندون آشیل ممکن است متورم شود. در این حالت با گذر زمان، درد معمولاً بدتر میشود. این حالت یکی از شایعترین علل درد پاشنه پا است.
3. برآمدگیهای پشت پاشنه پا:
برجستگی پشت پا معمولاً در نوجوانان رایج است و به دلیل کف پای صاف ایجاد میشود. در نوجوانی استخوان پاشنه هنوز به بلوغ کامل نرسیده است و بیش از حد ساییده میشود و درنتیجه استخوان اضافی تشکیل میشود. این حالت همچنین میتواند ناشی از شروع پوشیدن کفشهای پاشنهبلند قبل از بالغ شدن کامل استخوان باشد.
4. سندرم تونل تارسال:
در این وضعیت یک عصب بزرگ در پشت پا گیرکرده یا به دام میافتد (فشرده میشود). این یک نوع نوروپاتی فشاری است که میتواند در مچ پا یا پا رخ دهد.
5. التهاب مزمن پد پاشنه:
این امر یا به دلیل نازک شدن بیش از حد پد پاشنه یا به دلیل سنگین قدم برداشتن ایجاد میشود.
6. شکستگی تنشی:
این حالت با استرس مکرر، ورزش شدید، کارهای سنگین دستی مرتبط است و میتواند ناشی ازپوگی استخوان باشد. دوندگان به شدت مستعد شکستگی استرس در استخوانهای متاتارس پا هستند.
7. بیماری سیور:
این بیماری شایعترین علت درد پاشنه پا در کودکان و نوجوانان ورزشکار است که در اثر استفاده بیش از حد و میکروترومای مکرر صفحات رشد استخوان پاشنه ایجاد میشود. این بیماری بیشتر کودکان 7 تا 15 ساله را مبتلا میکند.
8. تاندونوز آشیل:
این بیماری به نامهای تاندونوپاتی دژنراتیو، تاندونیت، تاندونوز و تاندونوپاتی نیز شناخته میشود. این یک بیماری مزمن است که با تخریب پیشرونده تاندون آشیل همراه است. گاهی اوقات تاندون آشیل به دلیل پارگیهای میکروسکوپی متعدد و جزئی تاندون که نمیتوانند بهدرستی خود را بهبود و ترمیم کنند، بهدرستی عمل نمیکند. درنهایت، تاندون ضخیم، ضعیف و دردناک میشود.
سایر علل درد پاشنه پا عبارتاند از:
- پارگی تاندون آشیل، جایی که تاندون پاره میشود
- پارگی فاشیای کف پا
- گیر افتادن عصب باکستر
- شکستگی استرس پاشنه
- کیست پاشنه
- توده بافت نرم
- پارگی کوتاه تاندون فلکسور
- آرتریت سیستمیک (لوپوس، آرتریت روماتوئید، آرتریت پسوریاتیک)
- کبودی استخوان
- مشکلات گردش خون
- وضعیت نامناسب هنگام راه رفتن یا دویدن
- کیست استخوان، کیست انفرادی پر از مایع در استخوان
- نقرس
- نوروما یا نوروم مورتون: زمانی که یک عصب در قسمت توپی پا متورم میشود، معمولاً بین پایه انگشت دوم و سوم.
- استئومیلیت: عفونت استخوان یا مغز استخوان منجر به التهاب استخوان میشود.
عوامل خطرساز برای درد پاشنه پا چیست؟
هر چیزی که فشار زیادی به پای شما وارد کند میتواند باعث درد پاشنه پا شود. علاوه بر فشار، نحوه راه رفتن شما (مکانیک پا) و شکل پا (ساختار پا) نیز ممکن است باعث درد در پاشنه پا شود.
عوامل خطرساز در درد پاشنه عبارتاند از:
- اضافهوزن
- ابتلا به آرتریت پا و مچ پا، صافی کف پا یا قوس کف پا
- زیاد دویدن و پریدن در ورزش
- ایستادن طولانیمدت بهویژه روز کفهای بتنی
- پوشیدن کفشهای نامناسب و بدون تکیهگاه قوس و/یا بالشتک
علائم درد پاشنه پا چیست؟
علائم درد پاشنه پا بسته به علت آن متفاوت است؛ اما بهطورکلی علاوه بر درد، ممکن است موارد زیر را هنگام درد پاشنه تجربه کنید:
- رشد استخوان در پاشنه پا
- تغییر رنگ (کبودی یا قرمزی)
- تورم
- درد بعد از ایستادن از حالت استراحت/ نشسته
درد پاشنه پا چگونه تشخیص داده میشود؟
ارائهدهنده مراقبتهای بهداشتی علائم شما را ارزیابی میکند و یک معاینه فیزیکی انجام میدهد. همچنین ممکن است برای بررسی ورم مفاصل، شکستگی استخوان، تراز استخوان و آسیب مفاصل از اشعه ایکس برای عکس برداری استفاده شود تا علت درد پاشنه پا شما مشخص شود.
به ندرت به MRI یا سونوگرافی نیاز پیدا میکنید.
درد پاشنه پا چه عوارضی دارد؟
درد پاشنه میتواند در توانایی شما برای راه رفتن، کار کردن، ورزش و انجام کارهای روزانه اختلال ایجاد کند. وقتی حرکت کردن برایتان دردناک است، کمتحرک میشوید. سبک زندگی غیرفعال میتواند منجر به افزایش وزن شود.
تاندونیت آشیل درمان نشده میتواند باعث از بین رفتن تاندون (تاندینوز) شود. با گذشت زمان، تاندون آشیل ممکن است پاره شود و حل این مشکل امکان دارد که به جراحی نیاز داشته باشد.
درد پاشنه پا چگونه درمان میشود؟
اکثر مشکلاتی که باعث درد پاشنه پا میشوند با درمانهای غیر جراحی بهمرورزمان بهبود مییابند. درمانها اغلب بر کاهش درد و التهاب، بهبود انعطافپذیری پا و به حداقل رساندن استرس و فشار روی پاشنه تمرکز دارند. این درمانها عبارتاند از:
-
تزریق:
تزریق آستروئید میتواند درد و تورم را کاهش دهد. تزریق آستروئید به ندرت برای مشکل تاندون انجام شود، اما برای التهاب کف پا و بورسیت مفید است.
-
مسکنها:
داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) همراه با کیسههای یخ درد و تورم را کاهش میدهند.
-
فیزیوتراپی:
ماساژ درمانی ، فیزیوتراپی و اولتراسوند درمانی میتوانند چسبندگی بافت نرم را بشکنند و درد و التهاب را کاهش دهند.
مطالعه مقاله آشنایی با عوارض ماساژ درمانی
-
تمرینات کششی:
ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی میتواند به شما یاد دهد تا یکسری حرکات کششی را برای تاندونها و عضلات سفت انجام دهید.
-
نوار چسب:
شما میتوانید از نوارهای ورزشی یا پزشکی برای حمایت از قوس پا یا پاشنه استفاده کنید.
چگونه میتوانم از درد پاشنه پا جلوگیری کنم؟
برای جلوگیری از درد پاشنه یا جلوگیری از بازگشت درد، مهم است که پا و تاندونهای پاشنه خود را انعطافپذیر نگهدارید. شما باید بهطور منظم حرکات کششی انجام دهید و کفشهای مناسب و با کیفیت بپوشید. دوندگان مستعد درد پاشنه هستند. آنها میتوانند با طی کردن مسافتهای کمتر و دویدن روی سطوح نرمتر از صدمات ناشی از دویدن جلوگیری کنند.