روماتیسم مفصلی چیست و چطور درمان می‌شود؟

شاید فکر کنید که ایمنی زیاد بدن به نفع ما و بدنمان است ولی گاها این ایمنی زیاد باعث بیماری‌هایی می‌شود که به آن‌ها بیماری خود ایمنی گفته می‌شود.

روماتیسم مفصلی بیماری التهابی سیستمیک مفاصل بوده که یکی از شایع‌ترین نوع این بیماری‌ها روماتیسم مفصلی است.

شما چقدر با این بیماری آشنایی دارید؟

در این مقاله می‌خواهیم شمارا بیشتر با این بیماری و عوارض و همچنین چگونگی درمان آشنا کنیم تا اگر خود یا اطرافیانتان به این بیماری دچار شدید بتوانید راحت آن را تشخیص داده و سریع برای درمان آن اقدام کنید.

روماتیسم مفصلی چیست؟

روماتیسم مفصلی یک اختلال خود ایمنی است و زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن شما به‌اشتباه به بافت‌های بدن شما حمله می‌کند. این بدان معناست که سیستم ایمنی، که سیستم دفاع شخصی طبیعی بدن است، گیج می‌شود و شروع به حمله به بافت‌های سالم بدن شما می‌کند.

روماتیسم مفصلی پوشش مفاصل شمارا تحت تأثیر قرار می‌دهد و باعث تورم دردناک و سفتی در مفاصل می‌شود که درنهایت می‌تواند منجر به فرسایش استخوان و بدشکلی مفصل شود. این عارضه معمولاً دست‌ها، پاها و مچ‌ها را درگیر می‌کند.

برخی از افراد مبتلابه روماتیسم مفصلی مشکلاتی را در سایر قسمت‌های بدن ازجمله پوست، چشم‌ها، ریه‌ها، قلب و رگ‌های خونی یا علائم عمومی‌تری مانند خستگی و کاهش وزن تجربه می‌کنند.

حدود 75 درصد از بیماران روماتیسم مفصلی زن هستند. درواقع، 1 تا 3 درصد از زنان ممکن است در طول زندگی خود به آرتریت روماتوئید مبتلا شوند. این بیماری اغلب در سنین 30 تا 50 سالگی شروع می‌شود. بااین‌حال، RA می‌تواند در هر سنی شروع شود.

داشتن یکی از اعضای خانواده مبتلابه روماتیسم مفصلی احتمال ابتلا به RA را افزایش می‌دهد.

درحالی‌که انواع جدید داروها گزینه‌های درمانی را به‌طور چشمگیری بهبود بخشیده‌اند، آرتریت روماتوئید شدید همچنان می‌تواند باعث ناتوانی‌های جسمی شود.

علائم و نشانه‌های روماتیسم مفصلی چیست؟

همان‌طور که گفته شد روماتیسم مفصلی یک بیماری مزمن است که با علائم التهاب و درد در مفاصل مشخص می‌شود. این علائم و نشانه‌ها در دوره‌هایی که به‌عنوان شعله‌ور شدن یا تشدید شناخته می‌شوند، افزایش می‌یابند. زمان‌های دیگر به‌عنوان دوره‌های بهبودی شناخته می‌شوند، این‌زمانی است که علائم به‌طور کامل ناپدید می‌شوند.

روماتیسم مفصلی روی هر فردی متفاوت است. برای برخی، علائم مفصلی به‌تدریج در طی چندین سال رخ می‌دهد. در برخی دیگر، ممکن است به‌سرعت ظاهر شود. همچنین این علائم می‌تواند از خفیف تا شدید متفاوت باشد.

از دیگر علائم می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• درد یا درد در بیش از یک مفصل
• سفتی در بیش از یک مفصل
• حساسیت و تورم در بیش از یک مفصل
• علائم مشترک یکسان در هر دو طرف بدن
• از دست دادن عملکرد مفصل و تغییر شکل
• خستگی
• تب با درجه پایین
• از دست دادن اشتها
• ضعف

دلایل بروز این بیماری چیست؟

موارد زیر می‌تواند در علت ابتلا به آرتریت روماتوئید نقش داشته باشد:

سن:

روماتیسم مفصلی بزرگسالان در هر سنی را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اگرچه اکثر افراد در سنین 40 تا 60 سالگی تشخیص داده می‌شوند. حدود سه‌چهارم افراد مبتلابه روماتیسم مفصلی زمانی که برای اولین بار تشخیص داده می‌شود در سن کار هستند.

• جنسیت:

روماتیسم مفصلی در بین زنان دو تا سه برابر بیشتر از مردان شایع است.

• ژنتیک:

روماتیسم مفصلی به دلیل ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی مانند سیگار کشیدن و رژیم غذایی ایجاد می‌شود. مشخص نیست که ارتباط ژنتیکی چیست، اما تصور می‌شود که داشتن یکی از بستگان مبتلابه این عارضه احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.

• سیگار کشیدن:

سیگار کشیدن به‌طور قابل‌توجهی خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی را افزایش می‌دهد.

• رژیم غذایی:

شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد اگر گوشت قرمز زیاد می‌خورید و ویتامین C زیادی مصرف نمی‌کنید، ممکن است خطر ابتلا به روماتیسم مفصلی را افزایش دهید.

• وزن:

اگر اضافه‌وزن دارید، شانس بیشتری برای ابتلا به روماتیسم مفصلی نسبت به وزن سالم دارید.

روماتیسم مفصلی باعث به وجود آمدن چه عوارضی می‌شود؟

از عوارض روماتیسم مفصلی این است که خطر ابتلا به موارد زیر را افزایش می‌دهد:

پوکی استخوان: خود روماتیسم مفصلی، همراه با برخی از داروهایی که برای درمان روماتیسم مفصلی استفاده می‌شود، می‌تواند خطر پوکی استخوان را افزایش دهد یعنی وضعیتی که استخوان‌های شمارا ضعیف می‌کند و آن‌ها را مستعد شکستگی می‌کند.

گره‌های روماتوئید: این برجستگی‌های سفت بافتی معمولاً در اطراف نقاط فشار مانند آرنج ایجاد می‌شوند. بااین‌حال، این گره‌ها می‌توانند در هرجایی از بدن ازجمله قلب و ریه‌ها ایجاد شوند.

خشکی چشم و دهان: افرادی که به روماتیسم مفصلی مبتلا هستند بسیار بیشتر در معرض ابتلا به سندرم شوگرن هستند، اختلالی که میزان رطوبت چشم و دهان را کاهش می‌دهد.

مشکلات قلبی: روماتیسم مفصلی می‌تواند خطر سفت شدن و انسداد شریان‌ها و همچنین التهاب کیسه‌ای که قلب شمارا در برگرفته است را افزایش دهد.

بیماری ریه: افراد مبتلابه روماتیسم مفصلی در معرض افزایش خطر التهاب و اسکار بافت‌های ریه هستند که می‌تواند منجر به تنگی نفس پیش‌رونده شود.

لنفوم: روماتیسم مفصلی خطر ابتلا به لنفوم را افزایش می‌دهد، گروهی از سرطان‌های خون که در سیستم لنفاوی ایجاد می‌شوند.

از دیگر عوارض این بیماری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• عفونت‌های خود روماتیسم مفصلی و بسیاری از داروهایی که برای مبارزه با آن استفاده می‌شوند، می‌توانند سیستم ایمنی بدن را مختل کنند و منجر به افزایش عفونت شوند. برای پیشگیری از بیماری‌هایی مانند آنفولانزا، ذات‌الریه، زونا و کووید-19 با واکسیناسیون از خود محافظت کنید.
• ترکیب غیرطبیعی بدن نسبت چربی به توده بدون چربی در افرادی که روماتیسم مفصلی دارند، حتی در افرادی که شاخص توده بدنی (BMI) طبیعی دارند، اغلب بیشتر است.
• سندرم تونل کارپال: التهاب ناشی از روماتیسم مفصلی می‌تواند عصب را که بیشتر دست و انگشتان شمارا درگیر می‌کند، تحت‌فشار قرار دهد.

درمان روماتیسم مفصلی به چه صورت است؟

هیچ درمانی برای روماتیسم مفصلی وجود ندارد، اما درمان‌های مؤثری وجود دارد که می‌تواند به شما در مدیریت آن و جلوگیری از آسیب کمک کند. بااین‌حال، تشخیص زودهنگام و درمان مناسب، بسیاری از افراد مبتلابه این بیماری را قادر می‌سازد تا دوره‌هایی از ماه‌ها یا حتی سال‌ها بین شعله‌ها داشته باشند. این می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا زندگی کامل داشته باشند و به کار منظم خود ادامه دهند.

اخیراً، پیشرفت‌ها در استراتژی‌های درمانی منجر به بهبود دائمی نتایج و کیفیت زندگی برای مبتلایان به روماتیسم مفصلی شده است.

این استراتژی درمان شامل:

تعیین یک هدف آزمایشی خاص که نشانه بهبودی یا وضعیت کم بیماری است.

آزمایش واکنش‌دهنده‌های فاز حاد و انجام نظارت ماهانه برای ارزیابی پیشرفت درمان و طرح مدیریت

اگر پیشرفتی حاصل نشد فوراً رژیم دارویی را تغییر دهید

درمان‌های روماتیسم مفصلی به مدیریت درد و کنترل پاسخ التهابی کمک می‌کند. در بسیاری از موارد، این می‌تواند منجر به بهبودی شود. کاهش التهاب همچنین می‌تواند به جلوگیری از آسیب بیشتر مفاصل و اندام کمک کند.

درمان‌ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• داروها
• درمان‌های جایگزین یا خانگی
• تغییرات رژیم غذایی
• انواع خاص ورزش
• ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی شما برای تعیین بهترین برنامه درمانی برای نیازهای پزشکی شما با شما همکاری خواهد کرد.

گزینه‌های درمان به چندین چیز ازجمله سن، سلامت کلی، سابقه پزشکی و شدت بیماری شما بستگی دارد.

برای بسیاری از افراد، این درمان‌ها به آن‌ها کمک می‌کند تا زندگی فعالی داشته باشند و خطر عوارض طولانی‌مدت را کاهش دهند.

داروها:

همان‌طور که گفتیم یکی از روش‌های درمان این بیماری داروها هستند. بسیاری از داروهای روماتیسم مفصلی می‌توانند درد، تورم و التهاب مفاصل را کاهش دهند. برخی از این داروها از بیماری پیشگیری کرده یا آن را کند می‌کنند.

داروهایی که درد و سفتی مفاصل را کاهش می‌دهند عبارت‌اند از:

• مسکن‌های ضدالتهابی مانند آسپرین، ایبوپروفن یا ناپروکسن
• مسکن‌هایی که روی پوست خود می‌مالید
• کورتیکواستروئیدها، مانند پردنیزون
• مسکن‌هایی مانند استامینوفن (تیلنول)