انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز بهعنوان یکی از مشکلات شایع در ستون فقرات انسان شناخته شده است. این حالت، شامل انحراف یا خم شدن غیرطبیعی ستون فقرات به سمت راست یا چپ است. اسکولیوز میتواند بهطور قابلتوجهی تأثیر منفی بر فعالیتهای روزمره و کیفیت زندگی بیماران داشته باشد.
هدف اصلی این مقاله، بررسی روشهای مختلف درمان انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز و تأکید بر سریعترین روش ممکن جهت بهبود و کنترل این بیماری است. برای بررسی بیشتر علت انحراف ستون فقرات در راستای پیشگیری از این مشکل در ادامه با کلینیک فیزیوتراپی سایا همراه باشید.
اسکولیوز
اسکولیوز در واقع به مشکل انحراف ستون فقرات شخص گفته میشود. وقتی از جلو یا عقب به یک ستون فقرات سالم نگاه کنید، صاف به نظر میرسد. بااینحال، انحراف ستون فقرات در افراد مبتلا به اسکولیوز، بهگونهای است که ستون فقرات شخص به طرفین انحنا دارد و شکلی شبیه به شکل “S” یا “C” را به وجود میآورد. اسکولیوز خیلی اوقات شاید خیلی خفیف باشد و اصلاً نیازی به درمان انحراف ستون فقرات نباید.
میزان انحراف ستون فقرات میتواند از 10 درجه به بالا و حتی تا 100 درجه نیز در مواقع نادر ادامه داشته باشد. اسکولیوز میتواند هم کودکان و هم بزرگسالان را تحت تاثیر قرار دهد، اما بیشتر در طول جهش رشد درست قبل از بلوغ ایجاد میشود.
علت انحراف ستون فقرات
علت انحراف ستون فقرات میتواند به عوامل مختلفی ربط داشته باشد و بر اثر آنها اتفاق بیفتد و دقیقاً یک علت خاص و مشخصی را نمیتوان برای آن انتخاب کرد. چند علت انحراف ستون فقرات را در ادامه بررسی خواهیم کرد.
عوامل ارثی و ژنتیک
اسکولیوز جزء بیماریهای ارثی است و بهطور ژنتیکی از نسل به نسل منتقل میشود. بنابراین اگر فردی در خانواده دچار اسکولیوز باشد، احتمال به وجود آمدن آن در افراد دیگری که در این خانواده هستند بالاتر خواهد بود.
حادثه
انحراف ستون فقرات معمولاً در دوران رشد سریع در دوران نوجوانی رخ میدهد. در این دوره، ستون فقرات در حال تشکیل و رشد است و هرگونه عوامل مخربی که بر روی آن اثر بگذارند، میتواند منجر به خمیدگی غیرطبیعی آن شود.
عوامل عضلانی و تعادلی
نقص تعادل عضلاتی میتواند باعث ایجاد انحراف در ستون فقرات شود. ضعف عضلات پشتی و شکمی و نامتعادل بودن قوای عضلات در دو طرف ستون فقرات باعث ایجاد انحراف شوند.
درهرصورت، برای تشخیص و تعیین علت دقیق انحراف ستون فقرات، مراجعه به پزشک متخصص در این زمینه مهم است. او میتواند از طریق بررسی جسمی، جواب سوالات مربوطه و ممکن است از تستهای تصویربرداری مانند ایکسری، MRI و سیتیاسکن استفاده کند تا علت و شدت انحراف را تشخیص دهد و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند.
علائم انحراف ستون فقرات
شاید در برخی موارد اسکولیوز در بزرگسالان علائم انحراف ستون فقرات را ایجاد نکند اما در مواردی هم ممکن است با درد همراه باشد. اسکولیوز میتواند با شانههای ناهموار همراه باشد و ممکن است یک شانه بالاتر از دیگری باشد. انحراف ستون فقرات ممکن است موجب کمر نامتقارن یا لگن ناهموار بشود. مثلاً ممکن است یک لگن برجستهتر از دیگری باشد. همچنین فرد مبتلا به اسکولیوز ممکن است هنگام ایستادن به یک طرف خم شود. یا هنگام خم شدن به جلو، ممکن است قوز یا برجستگی در یک طرف پشت قابلتوجه باشد. برخی از افراد مبتلا به اسکولیوز ممکن است کمردرد خفیف تا شدید را تجربه کنند، بهخصوص اگر انحنای آن قابلتوجه باشد. در برخی موارد ممکن است اسکولیوز به دلیل فشار روی قفسه سینه، با تنگی نفس همراه باشد.
درمان اسکولیوز با ورزش
ورزش برای انحراف ستون فقرات و فعالیت بدنی منظم میتوانند در کنترل و درمان اسکولیوز بسیار موثر باشند. تمرینات و ورزشهای متنوعی وجود دارند که به عضلات ستون فقرات و عملکرد آنها کمک میکنند. در زیر به برخی از این تمرینات و ورزشها اشاره خواهیم کرد.
تمرینات تقویتی
درمان اسکولیوز با ورزش به کمک تمرینات تقویتی، بهویژه برای عضلات پشتی و شکمی، میتوانند بهبود تعادل عضلات و کاهش خمیدگی ستون فقرات آسان میشود. در این تمرینات میتوان از وزنه استفاده کرد و همچنین استفاده از تکنیکهایی مانند حرکات ارتجاعی میتواند کمککننده باشد.
یوگا و پیلاتس
یوگا و پیلاتس با تمرکز بر تعادل، انعطافپذیری و قدرت عضلات مرتبط با ستون فقرات، میتوانند بسیار موثر باشند. ورزش برای انحراف ستون فقرات مانند (Bridge pose)، (Child’s pose)، (Cat-Cow pose) میتوانند به بهبود وضعیت ستون فقرات برای درمان اسکولیوز با ورزش کمک کنند.
همواره توصیه میشود که قبل از شروع هرگونه برنامه ورزشی، با پزشک مربوطه یا مربی حرفهای مشورت کنید. آنها میتوانند برنامه ورزشی مناسب برای شما تنظیم کنند و سطح فعالیت شما را مشخص کنند. در موارد شدید اسکولیوز، ممکن است ورزش و تمرینات تقویتی بهتنهایی کافی نباشند و ممکن است فرد به درمان دیگری همچون فیزیوتراپی یا استفاده از وسایل ارتوپدیک موردنیاز باشد.
7 تا از قطعی ترین روش درمان انحراف ستون فقرات
انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز، بهعنوان یکی از مشکلات رایج در این منطقه شناخته شده است. این حالت میتواند باعث محدودیت در حرکت، درد عضلانی و مشکلات تنفسی شود. برای کنترل و درمان اسکولیوز، روشهای مختلفی وجود دارد که در زیر به برخی از آنها اشاره میکنیم:
فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی
تمرینات و فیزیوتراپی با هدف تقویت عضلات پشتی و شکمی میتوانند از روش های درمان اسکولیوز با ورزش باشند. این تمرینات به تعادل عضلات ستون فقرات کمک میکنند و باعث عدم پیشرفت اسکولیوز میشود. همچنین، تکنیکهای تنفسی نیز بهبود عملکرد تنفسی را تسهیل کرده و به کاهش عوارض تنفسی مرتبط با اسکولیوز کمک میکنند.
استئوپاتی
استئوپاتی (Osteopathy) یک روش درمان انحراف ستون فقرات است که بر اساس تعادل سیستم عضلانی-اسکلتی، عصبی و عضوی بدن تمرکز دارد. این روش بهبود عملکرد بدن را از طریق نظمبخشی به سیستم عضلانی-اسکلتی، افزایش جریان خون و لنف، و تعادل عصبی بهبود میبخشد.
بررسیها نشان میدهد که استئوپاتی میتواند در درمان انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز موثر باشد. با استفاده از تکنیکهای استئوپاتیک، اصلاح طبیعی ستون فقرات و مفاصل همسو با سیستم عضلانی-اسکلتی ایجاد میشود. این روش میتواند به تعادل عضلات و بازسازی الگوی حرکتی دست پیدا کند و از ایجاد تغییرات لازم در ساختاری که منجر به انحراف ستون فقرات میشود جلوگیری کند.
تکارتراپی
تکارتراپی نیز روش درمانی دیگر است که بر تشخیص و درمان اختلالات سیستم عصبی و عضلانی-اسکلتی تمرکز دارد. استفاده از تکنیکهای اصلاحی بر اساس اصول تکارتراپی میتواند در درمان انحراف ستون فقرات موثر باشد.
تکارتراپیستها با استفاده از تکنیکهای اصلاحی، تمدید عضلانی، تکنیکهای ماساژ، و تمرینات تقویتی، بر روی ستون فقرات، مفاصل و عضلات تأثیر میگذارند. هدف آنها درمان علائم و عوارض اسکولیوز است و در برخی موارد میتواند بهبودی موضعی در ساختار ستون فقرات را نیز به همراه داشته باشد.
FDM
FDM (Fascial Distortion Model) یک روش تشخیصی و درمانی است که بر اساس تغییرات در بافت فاشیایی در بدن تمرکز دارد. استفاده از تکنیکهای FDM میتواند در درمان انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز موثر باشد. FDM اصولاً بر مبنای مفهوم اختلالات فاشیایی بوده و بهعنوان یک مدل تشخیصی و درمانی استفاده میشود. در FDM، تغییرات در فاشیا بهعنوان علت اصلی علائم و عوارض در اسکولیوز مورد بررسی قرار میگیرد. تکنیکهای FDM میتواند با تکمیل الگوهای حرکتی ناهماهنگ و بهبود تعادل عضلانی، تأثیر مستقیمی بر روی ستون فقرات و اینتگریتی مفاصل داشته باشد و در درمان انحراف ستون فقرات از آن استفاده شود.
مانیپولاسیون
مانیپولاسیون یا تنظیم ستون فقرات یک روش درمانی است که توسط متخصصین این حوزه، اجرا میشود. این روش شامل استفاده از حرکات قوی و دقیق در مناطق مشخصی از ستون فقرات است که با هدف بهبود تراز و تعادل ستون فقرات و کاهش علائم انحراف انجام میشود.
مانیپولاسیون نیازمند مهارت و تخصص است. برای اجرای این روش درمانی، بهتر است از یک پزشک خبره و متخصص در جابجایی و تنظیم ستون فقرات مشورت بگیرید. آنها میتوانند عوارض و ریسکهای مربوط به این روش را برایتان توضیح دهند و از اجرای درست و ایمن آن اطمینان حاصل کنند.
الکتروتراپی TENS
الکتروتراپی یا تحریک الکتریکی عضلات توسط سیستم TENS، یکی از روشهای فیزیوتراپی است که بهعنوان قسمتی از درمان انحراف ستون فقرات استفاده میشود. TENS برای تحریک عضلات موردنیاز در ناحیه موردنظر از طریق الکترودهای الکتریکی استفاده میکند.
در حالت TENS، الکترودها به عضلات ارسال سیگنالهای الکتریکی کوچکی را میفرستند که عضلات را تحریک میکند و باعث ایجاد انقباض میشود. این انقباضات عضلانی باعث ارتقاء عملکرد عضلات، روند تعادل و کاهش علائم انحراف میشود.
معمولاً TENS همچنین بهعنوان یک روش تکمیلی با سایر روشهای درمانی انحراف ستون فقرات مورد استفاده قرار میگیرد. این روش ممکن است بهبود حالت عضلانی و استحکام عضلات میانی و پشتی ستون فقرات را به همراه داشته باشد.
جراحی
در موارد شدید اسکولیوز و غیرقابلکنترل، ممکن است فرد به جراحی نیاز داشته باشد. هدف اصلی جراحی، کاهش خمیدگی ستون فقرات و استقامت آن است. امروزه، روشهای جراحی پیشرفتهتر و کمتر تهاجمی وجود دارد که به کاهش عوارض و محدودیتهای جانبی مرتبط با جراحی کمک میکنند.
سریع ترین روش درمان انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز در کلینیک سایا
هرچند که درمان انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز ممکن است نیاز به زمان و صبر زیاد داشته باشد، اما تهیه برنامه درمانی مناسب و پیگیری مستمر باعث میشود تا انحراف کنترلشده و بهبود یابد. البته بیشترین سرعت درمان اسکولیوز، معمولاً با تقویت عضلاتی است که اطراف ستون فقرات قرار دارند و همچنین تمرینات ورزشی منظم و متنوعی مانند یوگا و پیلاتس و فیزیوتراپی میتوانند در تقویت و اصلاح ستون فقرات کمک کنند. توجه داشته باشید برای درمان این بیماری به شما توصیه میکنیم که تا حد امکان از جراحی خودداری کنید و با دیگر روشهای مطرحشده این عارضه را درمان کنید. در آخر نیز برای آگاهی از سریع ترین روش درمان انحراف ستون فقرات یا اسکولیوز میتوانید با شماره 02186081671 کلینیک سایا تماس بگیرید یا نوبت خودتان را بهصورت آنلاین، در کوتاهترین زمان ممکن، ثبت کنید. مجموعه ما مشتاقانه منتظر خواندن دیدگاههای شما در قسمت نظرات راجع به این مقاله است.